5 Στρατηγικές για λεπτομερή μοντελοποίηση και διδασκαλία των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων

Το να διδάξετε στους μαθητές σας την ικανότητα να λύνουν μόνοι τους προβλήματα μπορεί να είναι μία απαιτητική διαδικασία, ειδικά με την τηλεκπαίδευση που είχαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Για ορισμένους μαθητές, η επίλυση προβλημάτων δεν είναι εύληπτη και πρέπει να μάθουν πώς να σκέφτονται την επίλυση προβλημάτων από μια γενική προοπτική. Ως ειδικοί, οι δάσκαλοι συχνά δεν συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν έμφυτες δεξιότητες και τρόποι σκέψης που μπορεί να μην είναι προφανείς ή γνωστοί στους μαθητές τους.

Ας δούμε τις 5 στρατηγικές που θα βοηθήσουν στη μοντελοποίηση και διδασκαλία των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων.

1. Μοντελοποιήστε την κρυφή σκέψη που εμπλέκεται στην επίλυση ενός προβλήματος.

Όταν λύνετε ένα πρόβλημα, μιλήστε φωναχτά για κάθε πτυχή αυτού που κάνετε. Μιλήστε υπερβολικά, αιτιολογώντας κάθε βήμα σας. Για παράδειγμα, κατά την επίλυση ενός προβλήματος ανάλυσης διαστάσεων, συμπεριλάβετε περιγραφές όπως: «Εντάξει, θα ψάξω για οποιουσδήποτε αριθμούς μπορώ να απαλείψω. Ξέρω ότι μπορώ να απλοποιήσω ένα κλάσμα εάν δω έναν αριθμό στον αριθμητή και έναν άλλο αριθμό στον παρονομαστή που έχουν κοινό παράγοντα.»

Συμπεριλάβετε ακόμη και στιγμές αδυναμίας στη διδασκαλία σας και μοντελοποιήστε το γεγονός ότι δε γνωρίζετε πάντα τι να κάνετε, αλλά θα συζητήσετε τις επιλογές σας και τη διαδικασία απόφασής σας. Μερικές φορές μπορείτε να κάνετε ακόμα κι εσκεμμένα λάθη και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσετε μεθόδους για να ελέγξετε την άσκηση για να διορθώσετε τα λάθη σας. Είναι σημαντικό να δείξετε στους μαθητές αναλυτικά αυτόν τον εσωτερικό διάλογο που κάνετε για να μοντελοποιήσετε την επίλυση προβλημάτων.

2. Προάγετε το διάλογο μεταξύ των μαθητών κατά την επίλυση προβλημάτων.

Κάντε ό,τι μπορείτε για να μη λύσετε ποτέ εσείς προβλήματα στους μαθητές, ακόμα κι αν σας ρωτούν. Για το σκοπό αυτό, μπορείτε να πραγματοποιήσετε μαθήματα με ολόκληρη την τάξη και να δουλέψουν οι μαθητές σε μικρές ομάδες ή ατομικά. Χρησιμοποιώντας τη Σωκρατική μέθοδο, κάντε πολλές ερωτήσεις στους μαθητές. Οι ερωτήσεις μπορεί να είναι τόσο απλές όσο «Τι κάνουμε μετά;» ή “Ποιες είναι οι επιλογές για το τι μπορούμε να κάνουμε;”

Η διαδικασία αυτή θα βοηθήσει τους μαθητές να διαμορφώνουν τις ερωτήσεις που μπορούν να χρησιμοποιούν όταν σκέφτονται τη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων, καλλιεργώντας, έτσι, προηγμένες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων που μπορούν να επεκτείνουν σε μελλοντικά πλαίσια.

Μπορούμε επίσης να παρέχουμε βαθύτερη κατανόηση με ερωτήσεις όπως “Γιατί το κάνουμε αυτό;” Οι ερωτήσεις αυτές, βοηθούν στην ανάπτυξη συλλογιστικής και στην αντίληψη της αξίας των ενεργειών που γίνονται σε κάθε βήμα στη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων, ενισχύοντας περαιτέρω την κατανόηση των εννοιών και των δεξιοτήτων από τους μαθητές.

3. Συμπεριλάβετε συζήτηση για σχεδιασμό για κάθε πρόβλημα. Οι δάσκαλοι σχεδιάζουν ενστικτωδώς τον τρόπο επίλυσης προβλημάτων.

Οι μαθητές, ως πιο αρχάριοι, συχνά δεν ξέρουν πώς να τη σχεδιάσουν. Βλέπουν ένα πρόβλημα, το αντιλαμβάνονται ως ξένο και δεν ξέρουν από πού να ξεκινήσουν. Τα παρατάνε.

Έρευνες δείχνουν ότι ο σχεδιασμός του τρόπου επίλυσης του προβλήματος είναι ένα ουσιαστικό βήμα για αρχάριους μαθητές. Παρέχετε μια δομή ή ένα πρωτόκολλο για τους μαθητές. Μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής: αναγνώριση και εγγραφή των δεδομένων με μονάδες μέτρησης για ένα πρόβλημα, προσδιορισμός εξισώσεων που θα χρησιμοποιηθούν, αναγνώριση και εγγραφή του τι προσπαθούν να λύσουν, σχεδίαση σχετικού διανυσματικού διαγράμματος και ανταλλαγή ιδεών για πιθανά βήματα.

4. Δώστε έμφαση στη διαδικασία, όχι στις τελικές απαντήσεις.

Συχνά, κατά τον έλεγχο μιας ατομικής εργασίας, ζητάμε τις τελικές απαντήσεις. Τι γίνεται όμως αν αντί να ρωτήσουμε ποιος ξέρει την απάντηση, ρωτήσουμε ποιος ξέρει τη μέθοδο να τη λύσει; Όταν από τους μαθητές ζητούνται οι σωστές απαντήσεις, είναι φυσικό να δίνουν μια άμεση απάντηση. Αντίθετα, θα πρέπει να αποκρινόμαστε με καθοδηγητικές ερωτήσεις για να διευκολύνουμε τη διαδικασία επίλυσης των προβλημάτων από μέρους τους.

‘Οταν προσφέρονται εθελοντικά διαφορετικές μέθοδοι, ιδιαίτερα πολύτιμη είναι κι η συζήτηση κι η ανάλυση των πλεονεκτημάτων της καθεμιάς. Οι μαθητές θα πρέπει να ελέγχουν την άσκηση και να μην κοιτούν ένα απλό αποτέλεσμα στο τέλος του προβλήματος για να επιβεβαιώσουν τη δουλειά τους. Αυτό μετατοπίζει την προσοχή των μαθητών στο να εξετάσουν τις λεπτομέρειες των βημάτων και να μην κοιτάξουν το τέλος της εργασίας για την τελική απάντηση. Επιπλέον, η βαθμολόγηση μπορεί να περιλαμβάνει βαθμούς για τα βήματα και όχι την τελική λύση.

5. Διδάξτε λεπτομερώς την επίλυση προβλημάτων.

Μετά την επίλυση προβλημάτων, οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν τη δική τους στρατηγική επίλυσης προβλημάτων και να τη γράψουν σε μια κάρτα σημειώσεων. Συλλέξτε τις απαντήσεις τους και δημιουργήστε ένα πρωτόκολλο τάξης που θα δημοσιεύσετε στο ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης μάθησης ή στον φυσικό χώρο της τάξης σας.
Οργανωθείτε περαιτέρω με προσέγγιση δύο στηλών. Στην αριστερή στήλη οι μαθητές θα δείχνουν την εργασία και στη δεξιά στήλη θα εξηγούν και θα αιτιολογούν τι έκαναν και γιατί. Η προσθήκης της αιτιολόγησης θα κάνει τους μαθητές να σκεφτούν τις ενέργειές τους. Αυτό θα βελτιώσει τη σύνδεση μεταξύ των εννοιολογικών ιδεών και της ίδιας της επίλυσης προβλημάτων.

Αυτές είναι μόνο μερικές στρατηγικές που μπορείτε να ακολουθήσετε για να κάνετε τους μαθητές σας να σκέφτονται σκόπιμα την επίλυση προβλημάτων από μια γενική προοπτική πέρα από την εστίαση σε συγκεκριμένα προβλήματα και την απομνημόνευση βημάτων. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μοντελοποιήσετε και να διδάξετε την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων που τους ενθαρρύνουν να σκεφτούν ρητά τη διαδικασία.

Πρωτότυπο: https://www.edutopia.org/article/guiding-students-be-independent-problem-solvers-stem-classrooms

Στην Ο3 σας παρέχουμε τις πιο εύκολες και αξιόπιστες λύσεις για εκμάθηση μέσω STEM, εκπαιδευτικής ρομποτικής και νέων τεχνολογιών, δηλαδή με τη μέθοδο project, χρησιμοποιώντας τις εκπαιδευτικές λύσεις της LEGO® Education.